Энэ жил Сүхбаатар аймгийн 13 сумаас ганцхан сум 100 жилийн ойтойгоо золгож буй нь Мөнххаан сум. 7 дугаар сарын 17, 18, 19-ны өдрүүдэд ойн баяр наадам болно. Тус сум нь эзэн богд Чингис хааны ач хүү Мөнх хааны нэрээр нэрлэгдсэн сум бөгөөд Монгол Улсын 330 сумаас хааны нэрээр нэрлэгдсэн ганц сум гэдгээрээ онцгой.

Тэртээ 1668 онд Халхын Шолой цэцэн хан өөрийн аравдугаар хөвгүүн Буджавтаа угсаа залгамжлуулахаар газар нутаг таслан өмчлүүлсэн нь хуучнаар Сэцэн хан аймгийн Эрдэнэ далай вангийн хошуу одоогийн Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан сумын түүхийн эхлэл ажээ.  

1921 оны Ардын хувьсгалын дараа 1923 оны 10-р сарын 19-ний өдрийн Засаг захиргааны шинэчилсэн бүтэц өөрчлөлт явуулах тухай Засгийн газрын тогтолоор Хан Хэнтий аймгийн Мөнххаан уулын хошуу хэмээн нэрлэгдэх болжээ. 1931 оноос Хэнтий аймгийн Мөнххаан сум, 1944 оноос Сүхбаатар аймгийн  Мөнххаан сум болсон байна.

Мөнххаан сум нь 710км.кв нутаг дэвсгэртэй, засаг захиргааны 5 багтай, 4500 орчим иргэнтэй, 180 мянга гаруй толгой малтай томоохон сумдын нэг.  Ардын хувьсгалын анхны долоогийн нэг Д.Догсом нь 1884 онд одоогийн Баянтэрэм багийн Шинэбулаг хэмээх газарт төрсөн бөгөөд тэрбээр 1923 оноос Баруун хязгаарыг тохинуулах сайд, 1926-1927 онд ЗХУ дахь Бүрэн эрхт төлөөлөгчийн газрын дарга, 1928 онд Алтанбулаг хотын сайд, 1933-34 онд Улаанбаатар хотын дарга, 1934-1935 онд Тува дахь элчин сайд, 1936-1939 онуудад Улсын бага хурлын тэргүүлэгчдийн дарга зэрэг өндөр албан тушаалууд хашиж байжээ. Түүний зохиосон “Хөх торгон дээл”, “Дөрвөн уулын дунд” дуунууд нь ардын болон өдгөөг хүртэл дуулагдсаар буй.

Монголын шинэ үеийн хөгжмийг үндэслэгч, ардын хувьсгалын нэрт зүтгэлтэн Магсаржав хурцын Дугаржав мөн л энэ нутгийн хүү. Тэрбээр Монгол Улсын тусгаар тогтнолын төлөө Д.Сүхбаатар, Д.Догсом, С.Данзан нартай хамтран хүрээнд Түшмэдийн хүрээ үүсгэн байгуулалцаж, ардын хувьсгалын үйл хэрэгт гар бие оролцож явжээ. 1920 онд улсын Түшээ гүн, 1921 онд Зүүн хязгаарыг тохинуулах сайд, Сэцэн хан аймгийг хамаарах сайдын үүргийг хавсран гүйцэтгэж, 1922 онд Богд хааны зарлигаар Улсын Хурц баатар цол хүртсэнээр Богд хаант Монгол улсын сүүлчийн баатар цолтон болжээ. Тува улсад суух элчин сайдаар 2 удаа томилогдон ажиллаж байснаас гадна Гадаад явдлын яамны дэд сайд, улсын төв театрын дууны багшаар ажиллаж байсан бөгөөд БНМАУ-ын анхны алдарт гавъяат дуучин цол хүртсэн хүн юм. М.Дугаржав нь дуулах, хуурдах, зурах, сийлэх, урлах чадвартай ховор гайхам авъяастан, мөн чин зоригт нэгэн байсан. Түүний зохиосон “Шивээ хиагт”,  “Улаан туг”,  “Идэр жинчин”,  “Үхэрчин хүү”,  “Соёл-Эрдэнэ”,  “Баян монгол”,  “Жавхлант сүрэг”, “Пионерын дуу” зэрэг нь Монголын шинэ үеийн зохиолын дууны үндэс болсон сор бүтээлүүд бий.

Үүнээс гадна тус сумаас төр нийгмийн нэрт зүтгэлтнүүд олноороо төрөн гарсан байдаг.